İçindekiler
Fren pedalına neden basılmıyor veya fren pedalında boşluk var mı sorusuna yanıt arayan araştırmacıların ihtiyaç duyduğu bilgileri bir araya getirdik. Fren Pedalının Boşalmasına Ne Sebep Olur?
Fren Sistemi Nasıl Çalışır?
Araç frene basıldığında araç etkili bir şekilde yavaşlamaya başlar ve son noktada durur. Ancak çok kısaca anlatılan durumun altında yatan önemli bir teknik süreç var. Yani sürücü fren pedalına bastığında hidrolik sıvısı dört tekerlek üzerindeki dört silindire ulaşır ve ana silindire uygulanan basınçla birlikte sıkıştırılır. Kaliper balataları sıkıştırır ve balatalar diski sıkıştırarak aracı yavaşlatır. Sağlıklı bir duruş için tüm bu parçaların düzgün çalışması gerekir.
Fren Hidroliği Sıvısı Nedir?
Frenlere güç sağlayan sıvıya hidrolik sıvı denir. Viskozitesi düşük fakat kaynama noktası yüksek sıvı. Bu sıvı ısıtıldığında buharlaşmaz ve başka bir amaçla kullanılmaz.
Fren Pedalı Neden Boşalır?
Sürücü hidrolik yağı yerine gazla fren yaptığında, frenlerde rahat bir his oluşur. Bu, hidrolik sıvısının eski olduğunu ve değiştirilmesi gerektiğini gösterir.
Gaz Hidrolikle Ne Yapar?
Agresif sürüş sıvıyı daha da fazla ısıtır ve suyun buharlaşmasına neden olabilir. Buharlaşma gaz parçacıkları oluşturur ve sürücü fren yaptığında fren sıvısı yerine gaz hapsolur. Bu duruma fren bırakma denir.
Fren hidrolojisi nasıl olmalıdır? İyi bir durma ve frenleme istiyorsanız, fren hidroliği kalitesi önemlidir. Aracınızın fren konforunu artırırken yüksek kaliteli fren sıvısının yeni olması önemlidir.
Frenler Neden Patlıyor?
Fren patlamaları, fren hortumunun zamanla aşınması nedeniyle fren hidroliği sıvısının sızması sonucu oluşur.
Uzmanlar fren patlaması olmadığını söylüyor. Sıklıkla kazalarda dile getirilen bu durumu uzmanlar, frenlerin patlamadığını ancak balataların aşırı ısınması nedeniyle tutmadığını söylüyor. Sürücü eğitmenleri, bu durumda kritik inişler için yola bir acil durum rampası kurulması gerektiğini belirtiyor.
Araç bakımı güvenlik için çok önemlidir. Frenleri kırılmış bir araba veya kamyon, yetersiz bakımın sonucudur. Bu nedenle fren bakımı ihmal edilmemelidir. Aracınızın en önemli parçalarından biri fren sistemidir. Bakımı iyi yapılmayan bir fren sistemi, diğer tüm parçalar gibi zamanla aşınır. Düzensiz frenleme ile yüksek hızda takılmak bir kazaya neden olabilir.
Peki ya TIR Fren Sistemi?
Havalı fren sistemleri ağırlıklı olarak büyük araçlarda ve büyük araç olarak adlandırılan araçlarda kullanılmaktadır. Sistem, siz frene basar basmaz havayı serbest bırakan hava kompresörü adı verilen bir cihazla çalışır. Havanın serbest bırakılması fren yapacaktır. Hidrolik fren sisteminin yağı biterse, artık fren uygulamak mümkün olmayacaktır.
Fren Sistemi Tipi
Fren sistemi ve tipi; araç tipine, boyutuna ve donanımına bağlı olarak. Günümüzde en sık kullanılan fren sistemleri şunlardır:
Hidrolik Fren Sistemi
Hidrolik frenler, aracın fren sistemini çalıştırmak için hidrolik basınç kullanır. Bu sistemin çalışma prensibi çok basittir. Frene bastığınızda piston hareket eder ve hidrolik mekanizmadaki yağın basıncı kaliperi kapatır.
Kaliper kapalıyken balatalar ve diskler tekerleğe yapışır. Bu, aracı yavaşlatır veya durdurur.
Havalı Fren Sistemi
Havalı fren sistemleri ağırlıklı olarak ağır vasıta ve ağır vasıta olarak adlandırılan araçlarda kullanılmaktadır. Sistem, siz frene basar basmaz havayı serbest bırakan hava kompresörü adı verilen bir cihazla çalışır. Havanın serbest bırakılması fren yapacaktır.
Hidrolik fren sisteminin yağı biterse, artık fren uygulamak mümkün olmayacaktır. Ancak havalı fren sistemlerinde durum böyle değildir. Bu sistem ile araç hava boşaldığında durmaya çalışacaktır.
ABS Fren Sistemi
İngilizce’de “anti-lock Brake Systems”, Türkçe’de “Anti-lock Brake Systems” olarak adlandırılan ABS fren sistemleri, ani frenleme sırasında bir aracın tekerleklerinin kilitlenmesini engeller.
Hidrolik frenlerin bir aracın tekerleklerini kilitlemesini önlemek için icat edilen bu fren sistemi, direksiyon simidine hakim olacak şekilde tasarlanmıştır. Sistem bir tekerleği diğerinden daha az patinaj yapar veya tekerlek patinaj yapmadığında o tekerlek üzerindeki frenlemeyi azaltmak için müdahale eder.
ASR Fren Sistemi
ASR fren sistemi, aracın kaymasını önlemek için tasarlanmış bir sistemdir. ‘Anti Patinaj Sistemi’ anlamına gelen ASR, ABS sistemi ile birlikte çalışır ve araç kaymaya başladığında devreye girer.
ESP Sistemi
“Elektronik Stabilite Programı” veya kısaca ESP fren sistemi, aracın savrulmasını önlemek için geliştirilmiş bir sistemdir. Ancak bu sistem ABS ve ASR sistemleri ile birlikte çalışmaktadır. Sürücü hareketlerini izleyen sistem, dengesizlik veya patinaj durumunda devreye girerek aracın yolda güvenli kalmasını sağlıyor.